W ostatnich latach sądy w Polsce coraz częściej rozpatrują sprawy związane z umowami kredytowymi powiązanymi z frankiem szwajcarskim. Wielu frankowiczów, którzy przez lata spłacali swoje zobowiązania, zaczęło analizować, czy zawarte z bankami umowy były zgodne z prawem. W tym kontekście szczególnie ważne staje się zagadnienie kredyt indeksowany a kredyt denominowany. Oba rozwiązania były stosowane przez banki, ale różnią się konstrukcją prawną i skutkami dla frankowiczów.
Kredyt indeksowany a kredyt denominowany – podstawowe różnice
Kredyt indeksowany był przedstawiany jako kredyt udzielony w złotówkach, jednak jego saldo przeliczano na franki szwajcarskie po kursie kupna waluty ustalanym przez bank. Frankowicz otrzymywał więc środki w PLN, a następnie każda rata była rozliczana w odniesieniu do CHF, przeliczana ponownie według kursu sprzedaży. W efekcie wysokość zadłużenia oraz rat zmieniała się nie tylko wraz z kursem franka, ale również w zależności od tego, jak bank konstruował swoje tabele kursowe.
Kredyt denominowany wyglądał inaczej. W umowie od początku znajdowała się kwota wyrażona we frankach szwajcarskich. Dopiero w momencie wypłaty bank przeliczał tę wartość na złotówki, co często skutkowało tym, że frankowicz otrzymywał mniej środków niż zakładał we wniosku. Spłata następowała w PLN, jednak mechanizm był podobny do kredytu indeksowanego – każda rata uzależniona była od kursu CHF stosowanego przez bank.
Najważniejsza różnica w zestawieniu kredyt indeksowany a kredyt denominowany polega zatem na tym, że w pierwszym przypadku kwota w PLN znajdowała się już w umowie, a w drugim od początku zapisywano wartość w CHF.
Kredyt indeksowany a kredyt denominowany – konsekwencje prawne
Dla wielu frankowiczów rozróżnienie kredyt indeksowany a kredyt denominowany wydawało się mało istotne, ponieważ w obu przypadkach ryzyko kursowe obciążało wyłącznie klienta. Jednak dla prawników oraz sądów różnica ta ma znaczenie w toku postępowania.
W przypadku kredytu indeksowanego podważane są przede wszystkim mechanizmy przeliczania salda i rat. Zwraca się uwagę na brak transparentności w sposobie ustalania kursów waluty przez bank. Natomiast przy kredycie denominowanym problemem jest brak pewności co do tego, ile środków w złotówkach frankowicz faktycznie otrzyma i jakie będzie miał zobowiązanie do spłaty.
W obu rodzajach kredytów bardzo często pojawiały się tzw. klauzule abuzywne. Były to zapisy nieuczciwe, które faworyzowały bank i przerzucały całe ryzyko na kredytobiorcę, nie dając mu narzędzi do kontroli sposobu ustalania zobowiązań.
Jak przygotować się do sporu z bankiem?
Osoba, która rozważa złożenie pozwu, powinna dokładnie przygotować się do postępowania. Należy zgromadzić wszystkie dokumenty związane z kredytem, w tym umowę, aneksy, regulaminy oraz harmonogramy spłat. Ważnym krokiem jest również skierowanie do banku reklamacji lub wezwania do zapłaty, ponieważ potwierdza to próbę polubownego rozwiązania sprawy.
W pozwie można domagać się dwóch głównych rozwiązań. Pierwszym jest unieważnienie umowy – wówczas traktuje się ją tak, jakby nigdy nie została zawarta. Frankowicz zwraca kapitał, a bank oddaje wszystkie wpłaty dokonane przez klienta. Drugą opcją jest odfrankowienie, czyli eliminacja klauzul odnoszących się do powiązania z walutą obcą. W takim przypadku kredyt staje się kredytem złotowym, ale zachowuje dotychczasowe oprocentowanie oparte na wskaźniku LIBOR (obecnie SARON).
Dlaczego warto znać różnice?
Kredyt indeksowany a kredyt denominowany to pojęcia, które mogą wydawać się techniczne, jednak w praktyce mają ogromny wpływ na sytuację prawną i finansową kredytobiorców. Świadomość, jaki rodzaj kredytu posiada dana osoba, pozwala lepiej przygotować się do procesu i ocenić szanse na pozytywne rozstrzygnięcie.
Wiele osób decyduje się na konsultację prawną jeszcze przed złożeniem pozwu. Profesjonalna analiza dokumentów pozwala wykazać, czy w danej umowie znajdują się zapisy abuzywne oraz jakie roszczenia można podnieść w sądzie.
Podsumowanie
Zrozumienie różnic kredyt indeksowany a kredyt denominowany jest istotne dla każdego, kto posiada kredyt powiązany z frankiem szwajcarskim. Choć oba rozwiązania przerzucały ryzyko kursowe na klienta, ich konstrukcja i skutki prawne są inne. Wiedza o tym, jak skonstruowana była dana umowa, pozwala lepiej przygotować się do ewentualnego sporu sądowego i świadomie podejmować dalsze decyzje.
Votum Robin Lawyers analizuje umowy kredytowe, identyfikuje zapisy abuzywne i prowadzi sprawy dotyczące unieważnienia lub odfrankowienia kredytów. Dzięki temu kredytobiorca otrzymuje rzetelną ocenę swojej sytuacji i może podjąć decyzję o dalszych krokach prawnych.
Najczęstsze pytania o kredyt indeksowany a kredyt denominowany
Czym różni się kredyt indeksowany a kredyt denominowany?
Kredyt indeksowany opiera się na kwocie w złotówkach, która następnie przeliczana jest na franki szwajcarskie. Kredyt denominowany od początku wskazuje kwotę w CHF, a złotówki pojawiają się dopiero przy wypłacie.
Czy różnica między kredyt indeksowany a kredyt denominowany ma znaczenie w sądzie?
Tak, ponieważ w przypadku kredytu indeksowanego podważa się sposób przeliczania rat i salda, a przy kredycie denominowanym brak pewności co do kwoty faktycznie wypłaconej kredytobiorcy.
Czy każdy kredyt indeksowany a kredyt denominowany można unieważnić?
Każda sprawa wymaga indywidualnej analizy. Kluczowe znaczenie ma to, czy w umowie występowały klauzule abuzywne i jak wpływały na sytuację kredytobiorcy.