W dniu 8 listopada 2022 r. Grupa mBank opublikowała skonsolidowany raport za III kwartał 2022 r. Na wynik grupy największy wpływ miały koszty wakacji kredytowych oraz rezerwa na portfel kredytów hipotecznych waloryzowanych kursem walut obcych, przede wszystkim franka szwajcarskiego.

Pragniemy przypomnieć, że takie rezerwy są tworzone na podstawie kalkulacji straty finansowej banku, uwzględniającej scenariusze prawdopodobnych prawomocnych rozstrzygnięć sporów przez sądy. Dotychczas mBank kalkulował takie ryzyko na poziomie 50%, mimo że nie potwierdzały tego dane dotyczące wyroków zapadających przeciwko bankowi.

W ostatnim czasie komunikowaliśmy, iż w przypadku Klientów Grupy Kapitałowej Votum odsetek spraw wygranych w II instancji (prawomocnie) p-ko mBank SA wynosi 98% i nadal utrzymuje się na podobnym poziomie.

Nie mamy zatem wątpliwości, że to właśnie sukcesy m.in. naszych Klientów walnie przyczyniły się do decyzji władz mBank S.A. o podniesieniu rezerw na ryzyko prawne związane z kredytami frankowymi do łącznej kwoty 6,803 mld zł.

Co więcej mBank zmienił swoje prognozy nie tylko w zakresie szacowania ryzyka w już zainicjowanych procesach sądowych. W nowym podejściu bank zakłada także większą liczbę przyszłych pozwów (31 tys. wobec 23 tys. poprzednio) oraz mniejszą liczbę Klientów, którzy pozostaną bierni, czyli nie wytoczą sprawy, ani nie zawrą ugody z bankiem.

Pod koniec III kwartału liczba indywidualnych spraw mBank S.A. dot. klauzul waloryzacyjnych wynosiła 16 861, co oznacza, że w samym III kwartale przybyło ich 1 160, a w II kwartale 1 282.

Zakładamy, że zmiana w podejściu banku do ryzyka związanego z posiadanym portfelem kredytów waloryzowanych kursem walut obcych może skutkować tym, że w najbliższym czasie mBank zintensyfikuje działania zmierzające do zniwelowania skutków niekorzystnych dla siebie rozstrzygnięć.

W tym zakresie spodziewamy się kolejnej fali pozwów w zakresie roszczeń o tzw. wynagrodzenie za bezumowne korzystanie z kapitału. Tym bardziej, że w opublikowanym raporcie mBank S.A. przyjął prawdopodobieństwo zwrotu kapitału z wynagrodzeniem na poziomie 70%.

Ponadto za działania zmierzające głównie do zmniejszenia straty sytuacji finansowej banku, w związku z wytoczonymi powództwami w sprawach frankowych, oceniamy również ostatnie praktyki mBank S.A., który kontaktuje się z naszymi Klientami poza toczącym się postępowaniem sądowym, celem złożenia propozycji cofnięcia powództwa i zawarcia ugody.

Celowe pominięcie pełnomocnika postrzegamy nie tylko jako zaprzeczenie pojęciu „instytucji zaufania publicznego”, ale nadto próbę wywołania spontanicznej i nieodwracalnej w skutkach decyzji o zrzeczeniu się roszczeń przewyższających często kilkukrotnie ofertę banku.

Należy zwrócić uwagę, że w raporcie mBank S.A. sam założył prawdopodobieństwo akceptacji ugód w sprawie kredytów frankowych na poziomie 33%, co tylko potwierdza, jak ocenia atrakcyjność składanych propozycji, szacując szanse na zawarcie porozumienia ponad dwukrotnie niżej, niż w przypadku uzyskania od Klientów wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z kapitału.

Tym samym w naszej ocenie przedstawione dotychczas przez bank propozycje zawarcia ugody są dla naszych Klientów niekorzystne ze względu na wskazane poniżej okoliczności, wobec czego nie rekomendujemy ich zawarcia i prosimy o niezwłoczne informowanie nas za pośrednictwem dedykowanego Panelu Klienta, o wszelkiej korespondencji otrzymywanej z mBank S.A., zwłaszcza w zakresie propozycji ugody.

BRAK ZWROTU NADPŁATY KAPITAŁU I KONKRETNYCH WARTOŚCI WE WZORZE UGODY

Przesyłany projekt ugody nie zawiera danych liczbowych określających rzeczywistą wysokość salda zadłużenia pozostałego do spłaty, nie odnosi się do zgłoszonych przez Kredytobiorców roszczeń, ani nie przewiduje zwrotu żadnych środków pieniężnych. Propozycja banku polega na tzw. przeliczeniu niespłaconego kapitału kredytu CHF po kursie średnim NBP, zmieniając tym samym walutę zadłużenia na PLN. Bank oferuje umorzenie powstałego w wyniku przeliczenia na PLN zadłużenia i uznanie, że zobowiązanie zostało spłacone w całości. Istotnym jest fakt, iż w przedstawionej propozycji bank nie wskazał, ile wynosi saldo zadłużenia oraz kwot podlegających umorzeniu, co uniemożliwia ocenę czy są one tożsame i czy faktycznie zawarcie ugody doprowadzi do umorzenia Państwa zobowiązania w całości. W wyniku zawarcia ugody nie otrzymają Państwo żadnych środków pieniężnych od banku, co tym bardziej jest niekorzystne w przypadku, gdy suma środków spłaconych przez Państwa przewyższa wartość wypłaconego kapitału kredytu.

BRAK POUCZENIA O KOSZTACH WYNIKAJĄCYCH Z COFNIĘCIA POZWU

Przedstawiona propozycja zakłada cofnięcie pozwu ze zrzeczeniem się roszczenia w wytoczonej przed Sądem sprawie, nie przewidując jednak zwrotu dla Państwa kosztów procesu związanych z jej wytoczeniem, ani nie zabezpieczając Państwa przed ich zażądaniem przez bank. W przypadku cofnięcia pozwu, pozwany ma możliwość złożenia wniosku o zasądzenie kosztów procesu, co, w razie jego uwzględnienia przez Sąd, wiązać się może z koniecznością zapłaty na rzecz pozwanego kosztów wynikających z Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie opłat za czynności radców prawnych w wysokości uzależnionej od wartości przedmiotu sporu. Uiszczona opłata od pozwu, czy ewentualne zaliczki na wynagrodzenie biegłego sądowego, a także opłata od apelacji – nie będą podlegać zwrotowi.

ZRZECZENIE SIĘ ROSZCZEŃ KREDYTOBIORCY Z TYTUŁU UMOWY KREDYTU

Warto podkreślić przy tym, że warunkiem zawarcia ugody w kształcie zaproponowanym przez bank, jest zrzeczenie się przez Państwa obecnie dochodzonych, jak i przyszłych roszczeń wynikających z dotychczasowego brzmienia umowy kredytowej. Zrzekając się roszczenia, rezygnujecie Państwo ze zbadania jego zasadności. Oznacza to, że nie będą Państwo mogli w przyszłości skutecznie dochodzić na drodze sądowej ustalenia abuzywności klauzul umownych dotychczas przez nas kwestionowanych, zwrotu nienależnych świadczeń uiszczonych na tej podstawie na rzecz banku, ani ustalenia nieważności umowy kredytu w obecnym kształcie.

BRAK ZRZECZENIA SIĘ ROSZCZEŃ BANKU Z TYTUŁU UMOWY KREDYTU

Co ważne, propozycja ugody przewiduje zrzeczenie się Państwa roszczeń związanych m. in. z zasadami ustalania kursu waluty, zasadami waloryzacji do waluty obcej, ale nie przewiduje wprost zrzeczenia się roszczeń banku, tj. zapłaty z tytułu Umowy albo zwrotu kwoty wypłaconego kredytu oraz roszczenia zapłaty kwoty odpowiadającej wartości korzystania ze środków pieniężnych drugiej strony (bezumowne korzystanie z kapitału) lub waloryzacji kwoty kapitału, co oznacza, że powództwo banku nie jest wykluczone. Innymi słowy, mimo umorzenia zobowiązania w całości, które proponuje bank i zrzeczenia się roszczeń przez Państwa, nie jest wykluczone, że w przyszłości będą Państwo pozwani o zapłatę z tytułu roszczeń, które zastrzega bank w załączniku do ugody (m.in. roszczenie o bezumowne korzystanie z kapitału).

BRAK ZOBOWIĄZANIA BANKU DO WYDANIA DOKUMENTÓW O ZWOLNIENIE HIPOTEKI

Zwracamy Państwa uwagę na brak zamieszczenia w ugodzie zobowiązania banku do wydania oświadczenia umożliwiającego wniesienie do właściwego sądu wniosku o wykreślenie hipoteki, stanowiącej zabezpieczenie Państwa roszczeń z tytułu umowy o kredyt.

UZNANIE DŁUGU SKUTKUJĄCE PRZERWANIEM BIEGU PRZEDAWNIENIA ROSZCZEŃ BANKU

Podjęcie kontaktu z przedstawicielem banku oraz rozmowa o warunkach ugody i aktualnym zadłużeniu względem banku może być potraktowane jako niewłaściwe uznanie długu, które może oznaczać uznanie zasadności roszczeń przysługujących bankowi. Dodatkowo, jednym ze skutków uznania długu (nawet niewłaściwego, tj. niewyrażonego wprost) jest przerwanie biegu przedawnienia w zakresie roszczeń banku, co może utrudnić lub uniemożliwić skuteczne powoływanie się przez Państwa w przyszłości na zarzut przedawnienia roszczeń banku.