W czwartek, 18 stycznia 2024 roku Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej pochylił się nad sprawą C-531/22, która dotyczyła polskiego Kredytobiorcy posiadającego kredyt frankowy. W wyroku TSUE zaznaczył, że sąd sprawujący nadzór nad postępowaniem egzekucyjnym ma prawo sprawdzić, czy w umowie o kredyt CHF występowały wadliwe zapisy będące przesłanką do stwierdzenia jej nieważności. Frankowicze w procesie egzekucyjnym mają poparcie TSUE!
Sprawa C-531/22. Jakie zagadnienia rozpatrywał TSUE?
Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej rozpatrując sprawę oznaczoną sygnaturą C-531/22 dokonał analizy sytuacji Frankowicza, który w 2006 roku, a następnie w 2008 roku zawarł z bankiem umowę o kredyt frankowy. Kredytobiorca nie wywiązywał się ze spłaty zobowiązania, na skutek czego bank wystosował dwa nakazy zapłaty. Konsument nie zgłosił sprzeciwu przeciwko nakazom co spowodowało, że przeciwko Kredytobiorcy zostało wszczęte postępowania egzekucyjne. Co ważne, umowy nie zostały zbadane pod kątem wadliwych zapisów, które mogłyby być przesłaną do stwierdzenia ich nieważności.
Skutki wykrycia w umowie klauzul abuzywnych w tracie postępowania egzekucyjnego
W trakcie postępowania egzekucyjnego dotyczącego Frankowicza, Sąd Rejonowy dla Warszawy-Śródmieścia w Warszawie wykazał wątpliwości czy w umowach kredytowych nie zostały zawarte niedozwolone zapisy. Na tej podstawie zwrócił się do Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej i zapytał czy sąd nadzorujący postępowanie egzekucyjne może ocenić ważność postanowień umownych. Co więcej zwrócił się z pytaniem o możliwość stwierdzenia nieważności umowy o kredyt CHF w przypadku wykrycia w jej treści klauzul abuzywnych. Dodatkowo Sąd Rejonowy dla Warszawy-Śródmieścia zapytał Trybunał, czy jeśli w umowach występują zapisy o podobnej treści i mające taki sam skutek dla konsumenta jak u innego przedsiębiorcy, u którego już zostały uznane za wadliwe i wpisane do rejestru klauzul niedozwolonych, to sąd może uznać takie zapisy za nieuczciwe.
Stwierdzenie nieważności umowy kredytowej CHF w postępowaniu egzekucyjnym
W orzeczeniu C-531/22 TSUE potwierdził, że sąd nadzorujący postępowanie egzekucyjną prawo badać potencjalnie nieuczciwy charakter warunku umownego w umowie kredytowej. Wyrok TSUE stanowi przełom dla Frankowiczów, przeciwko którym wytoczone zostało postępowanie egzekucyjne w konsekwencji niewywiązania się z obowiązku płacenia rat. Podobnie jak w wyroku TSUE C-140/22, tym razem Trybunał ponownie odniósł się do znaczenia dyrektywy 93/13 i wskazał, że nie ma możliwości jej wykonania bez uprzedniego zbadania potencjalnie nieuczciwych warunków umowy. Dodatkowo, w wyroku C-531/22 TSUE wyraźnie zaznaczył, że klauzule przeliczeniowe w umowach kredytowych indeksowanych do franka szwajcarskiego mogą zostać uznane za abuzywne również na etapie postępowania egzekucyjnego. Po dokonaniu przez Sąd analizy umowy o kredyt CHF i wykryciu niedozwolonych klauzul, Sąd ma prawo do stwierdzenia nieważności całej umowy co powoduje, że Kredytobiorca nie jest zobowiązany do zwrotu należności do banku.